Badania

Ogólnopolskie Badanie Higieny Cyfrowej po raz pierwszy zrealizowano w 2022 roku. Dostarcza ono wiedzy czy osoby dorosłe korzystają z internetu i urządzeń ekranowych w sposób chroniący zdrowie.  

W badaniu zrealizowanym w reprezentatywnej grupie dorosłych użytkowniczek i użytkowników internetu w Polsce wykorzystano nowe narzędzie badawczo-edukacyjne, Kwestionariusz Samooceny Higieny Cyfrowej, stworzone w Instytucie Cyfrowego Obywatelstwa. Po zakończeniu badania, adaptacja narzędzia w formie Testu Higieny Cyfrowej została udostępnione publicznie, dzięki czemu polskojęzyczni/e użytkownicy i użytkowniczki internetu mogą sprawdzić czy korzystają z urządzeń ekranowych w zdrowy sposób. 

Badanie ma charakter otwierający i realizowane jest w ramach wieloletniego projektu „Higiena cyfrowa osób dorosłych”, którego organizatorami są Fundacja Instytut Cyfrowego Obywatelstwa i Fundacja Orange, a honorowy patronat objęły: Komisja Europejska w Polsce, Wydział Nauk o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Komitet Dialogu Społecznego KIG.

Zapraszamy do serwisu specjalnego www.higienacyfrowa.pl, w którym znajduje się raport z wynikami badania, Test Higieny Cyfrowej oraz praktyczne porady dotyczące używania internetu i urządzeń ekranowych w sposób chroniący zdrowie.

Co to jest higiena cyfrowa?

Higiena cyfrowa to chroniące zdrowie zachowania związane z używaniem technologii informacyjno- komunikacyjnych, zwłaszcza internetu
i urządzeń ekranowych.

Ogólnopolskie Badanie Higieny Cyfrowej 2022

Badanie przeprowadzono w listopadzie 2022 roku na reprezentatywnej grupie dorosłych użytkowniczek i użytkowników w Polsce[1], co daje obraz poziomu higieny cyfrowej polskiego społeczeństwa, którego 88,4% korzysta w 2023 r. z internetu[2].

– Zależało nam, aby zwrócić uwagę na to, że nieumiejętne korzystanie z internetu i urządzeń ekranowych jest dzisiaj problemem społecznym, dotyczącym wszystkich grup wiekowych, a nie tylko dzieci i młodzieży, jak zwykło się uważać – mówi Magdalena Bigaj, prezeska Instytutu Cyfrowego Obywatelstwa, pomysłodawczyni i współtwórczyni badania. – Aby zdiagnozować stan higieny cyfrowej osób dorosłych, stworzyliśmy nowe narzędzie badawczo-edukacyjne, Kwestionariusz Samooceny Higieny Cyfrowej, opracowane w taki sposób, aby osoba wypełniająca go równocześnie zdobywała wiedzę na temat pozytywnych, pożądanych zachowań w tym zakresie.

W badaniu skoncentrowano się na najważniejszych zachowaniach z czterech obszarów higieny cyfrowej: (1) stawianiu granic i kontroli w używaniu urządzeń ekranowych, (2) bezpiecznym używaniu internetu, (3) tworzeniu i odbieraniu informacji w internecie oraz (4) innych zalecanych zachowaniach prozdrowotnych związanych z używaniem ekranów, jak dbałość o sen czy bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Wyniki badania opublikowano w raporcie „Higiena cyfrowa dorosłych użytkowniczek i użytkowników internetu w Polsce” dostępnym na stronie www.higienacyfrowa.pl. Autorzy zawarli w nim także rekomendacje działań na rzecz podniesienia poziomu higieny cyfrowej polskiego społeczeństwa. Głównym wnioskiem płynącym z badania jest to, że niewielu dorosłych chroni swoje zdrowie używając urządzeń ekranowych. Wybrane wyniki mówią o tym, że[3]:

  • 14,3% osób dorosłych kontroluje swój czas ekranowy, 21,9% ogranicza liczbę powiadomień;
  • 9,3% badanych unika używania urządzeń ekranowych przed snem, a 18,1% unika kładzenia telefonu przy lub w łóżku przed zaśnięciem;
  • 20,3% osób wykonując czynności wymagające skupienia, jak praca czy uczenie się, usuwa telefon z zasięgu wzroku;
  • tylko co czwarta osoba spożywa posiłki bez ekranu w zasięgu wzroku.

– Zachowywanie higieny cyfrowej przez dorosłych jest ważne również dlatego, że to właśnie oni modelują zachowania dzieci i młodzieży w tym obszarze. Rodzina, szkoła i najbliższe otoczenie to pierwsze miejsca treningu społecznego, w których dzieci i młodzież powinny uczyć się, jak używać urządzeń ekranowych i internetu w sposób chroniący zdrowie – mówi Konrad Ciesiołkiewicz, prezes Fundacji Orange. – Dlatego niezbędne jest podejmowanie działań edukacyjnych upowszechniających higienę cyfrową, które skierowane są do osób dorosłych. Podstawą tych działań powinna być diagnoza ich zachowań w tym zakresie.

Test Higieny Cyfrowej pomoże wzmocnić dobre nawyki

Organizatorzy badania przygotowali także Test Higieny Cyfrowej, skorzystać z tego narzędzia może każda zainteresowana osoba. Pomoże on sprawdzić czy wystarczająco chronimy swoje zdrowie w czasie używania ekranów oraz wskaże dobre nawyki, które warto wprowadzić w swoim życiu. Test wraz z praktycznymi poradami jest dostępny bezpłatnie na stronie www.higienacyfrowa.pl. Znajdziemy tu pytania między innymi o: kontrolowanie czasu ekranowego, korzystanie z ekranów przed snem czy podczas czynności wymagających skupienia. Zatrzymanie się nad odpowiedzią i wynikiem, to ważny moment autorefleksji, który w rezultacie może prowadzić do podjęcia działań prozdrowotnych.

_

[1] Badanie przeprowadzono metodą CAWI na grupie 1067 respondentów reprezentatywnej dla osób powyżej 18 r.ż. Mieszkających w Polsce i używających internetu.

[2] Hootsuite, We are social (2023). Digital 2023. Global digital overview. Essential insights into how people around the world use the internet, mobile devices, social media and ecommerce. Dostęp online 30.01.2023: https://datareportal.com/reports/digital-2023-poland.

[3] Wyniki dla odpowiedzi „zawsze lub prawie zawsze”

Organizatorzy →

Fundacja Instytut Cyfrowego Obywatelstwa

Fundacja Orange

Patroni Honorowi →

Partner →